Matthijs Overste | ||
---|---|---|
Levens gebeurtenissen | Jaar | Historische gebeurtenissen |
1835-1841 |
1837 Mozes Haim Montefiore wordt geridderd door koningin Victoria, de eerste Jood die een Engels Knighthood ontvangt.
1837 Een aardbeving in Galilea verwoest de joodse gemeenschappen in Safed en Tiberias. 1838 (tot 1933) Rabbi Meir Jisrael ha-Kohen (Chafetz Chaim) opent een belangrijke jesjieva. Hij schrijft een gezaghebbende halachisch werk, Misjna Beroerah. |
|
Geboren 27 sep 1841 | 1840-1846 | |
1845-1851 | ||
1850-1856 |
1850 Begin van de opkomst van het klassieke Reform jodendom.
1850 Rabbi Israël Salanter ontwikkelt de Moessar beweging. Hoewel hij leert dat de joodse wet bindend is, verwerpt hij het huidige filosofische debat en pleit voor de ethische leer als de essentie van het jodendom. 1850 Positief-Historisch jodendom, later bekend als Conservatief Jodendom, wordt ontwikkeld. 1851 Noorwegen staat Joden toe het land binnen te komen. Ze worden pas in 1891 geëmancipeerd. |
|
1855-1861 |
1858 Joden geëmancipeerd in Engeland.
|
|
1860-1866 |
1860 Alliance Israelite Universelle, een internationale joodse organisatie, wordt opgericht in Parijs met als doel de Joodse burgerrechten te beschermen.
1860 (tot 1875) Moshe Montefiori bouwt joodse wijken buiten de Oude Stad van Jeruzalem, beginnend met Misjkenot Sja'ananiem. 1860 (tot 1864) Joden nemen deel in de Poolse nationale beweging, die werd gevolgd door de januari opstand. 1860 (tot 1943) Henrietta Szold: opvoeder, auteur, maatschappelijk werker en oprichter van Hadassah. 1861 De Zion Society wordt opgericht in Frankfurt am Main, Duitsland. 1862 Joden krijgen gelijke rechten in het Russisch-gecontroleerd Polen. De voorrechten van sommige steden om Joodse vestiging te verbieden, worden ingetrokken. |
|
[24] Huwelijk met Duifje 22 nov 1865 [24] Geboren zoon Meijer 22 apr 1866 [26] Geboren zoon Simon 22 jul 1868 |
1865-1871 |
1867 Joden geëmancipeerd in Hongarije.
1868 Benjamin Disraeli wordt premier van het Verenigd Koninkrijk. Hoewel bekeerd tot het christendom als een kind, is hij de eerste persoon van joodse afkomst die een leider van de overheid wordt in Europa. |
[31] Geboren dochter Grietje 20 feb 1873 | 1870-1876 |
1870 (tot 1890) Russische zionistische groep Hovevei Zion (Liefhebbers van Sion) en Bilu (1882) vestigen een reeks van joodse nederzettingen in het Land van Israël, financieel geholpen door Baron Edmond James de Rothschild. In Risjon Lezion herleeft Eliezer Ben Jehoeda het Hebreeuws als gesproken moderne taal.
1870 Joden geëmancipeerd in Italië. 1871 Joden geëmancipeerd in Duitsland. |
1875-1881 |
1875 Reform Judaism's Hebrew Union College wordt opgericht in Cincinnati. De oprichter was Rabbi Isaac Mayer Wise, de architect van het Amerikaanse Reform Judaism.
1877 New Hampshire is de laatste staat die Joden gelijke politieke rechten geven. 1878 Petah Tikva wordt gevestigd door religieuze pioniers uit Jeruzalem, geleid door Yehoshua Stampfer. |
|
1880-1886 |
1880 De Joodse bevolking van de wereld bedraagt rond 7,7 miljoen, 90% in Europa, voornamelijk Oost-Europa; ongeveer 3,5 miljoen in de voormalige Poolse provincies.
1881 (tot 1920) In drie grote golven van pogroms (1884, 1903-1906, 1918-1920) vallen tienduizenden Joodse slachtoffers in Rusland en Oekraïne. Meer dan twee miljoen Russische joden emigreren in de periode 1881-1920. 1881 Op 30 tot 31 december, werd het eerste congres gehouden van alle zionistische bonden voor de kolonisatie van Palestina in Focsani, Roemenië. 1882 (tot 1903) De Eerste Aliejah, een grote golf van Joodse immigranten om een thuisland in Palestina op te bouwen. |
|
[45] Huwelijk zoon Simon met Esther 6 jul 1887 [47] Huwelijk zoon Meijer met Judith 16 jun 1889 [47] Geboren kleinkind David 23 jun 1889 |
1885-1891 |
1886 Rabbi Sabato Morais en Alexander Kohut beginnen de conservatieve joodse reactie op de Amerikaanse Reform beweging te leiden, en vestigen het "Jewish Theological Seminary of America" als een school van de 'verlichte Orthodoxie'.
|
[49] Geboren kleindochter Grietje 9 aug 1891 [51] Geboren kleindochter Branca ± 1892 [51] Huwelijk met Fijtje 30 aug 1893 [51] Overleden Echtgenote Duifje 2 jun 1893 [52] Geboren kleinkind Matthijs 23 feb 1894 [52] Geboren kleinkind Hartog 13 jan 1894 [52] Overleden kleinkind Hartog 9 feb 1894 |
1890-1896 |
1890 De term "Zionisme" wordt voor het eerst gebruikt door de Oostenrijkse joodse publicist Nathan Birnbaum in zijn dagboek "Zelf Emancipatie" en werd gedefinieerd als de nationale beweging voor de terugkeer van het Joodse volk naar hun thuisland en de hervatting van de Joodse soevereiniteit in het Land van Israël.
|
[53] Geboren kleindochter Rachel 10 jan 1895 [56] Geboren kleindochter Duifje 29 okt 1897 [57] Geboren kleindochter Saartje 5 apr 1899 |
1895-1901 |
1895 Eerste boek van Sigmund Freud geplubliceerd.
1897 In antwoord op de Dreyfus-affaire, schrijft Theodor Herzl het boekje "Der Judenstaat" (De Joodse Staat), en pleit voor de oprichting van een vrije en onafhankelijke Joodse staat in Israël. 1897 De "Bund" (Algemene Joodse Arbeid Bund) wordt gevormd in Rusland. 1897 Eerste Census van het Russische Rijk: 5.200.000 Joden, waarvan 4.900.000 in de Pale. In de gebieden van het voormalige Polen wonen 1.300.000 joden of 14% van de bevolking. 1897 Het Eerste Zionistische Congres vindt plaats in Basel, waar de World Zionist Organization (WZO) in het leven wordt geroepen. |
[59] Geboren kleindochter Sophie 25 jan 1901 [61] Geboren kleindochter Leentje 9 aug 1903 [62] Overleden kleindochter Saartje 12 mrt 1904 |
1900-1906 |
1902 Rabbi Dr Solomon Schechter reorganiseert het "Jewish Theological Seminary of America" en maakt het de meest vooraanstaande instelling van het conservatieve jodendom.
1903 De krant Znamya in St. Petersburg publiceert een verzonnen geschift "De Protocollen van de Wijzen van Zion". In Kishinev vind een pogrom plaats die wordt veroorzaakt door beschuldigingen dat Joden de kannibalisme practiseren. |
[65] Geboren kleinkind Hartog ± 1906 | 1905-1911 |
1905 De Russische Revolutie wordt begeleid door pogroms.
|
[69] Huwelijk zoon Simon met Nanetta 16 mrt 1911 | 1910-1916 | |
[76] Overleden 19 jul 1918 | 1915-1921 |
1915 Het "Yeshiva College" (later Universiteit) en het rabbijnse seminarie van Rabbi Isaac Elchanan worden gevestigd in New York voor de opleiding in een modern-orthodox milieu.
1916 Op 1 juli wordt Louis Brandeis, benoemd als de eerste Joodse rechter van het Hooggerechtshof in de Verenigde Staten. Brandeis werd genomineerd door de Amerikaanse president Woodrow Wilson. 1917 De Britten verslaan de Turken en nemen het beheer over in Palestina. 1917 Publicatie van de Balfour-verklaring die de oprichting van een Joods thuisland in Palestina ondersteunt evenals de bescherming van de burgerlijke en religieuze rechten van bestaande niet-joodse gemeenschappen. Veel joden begrepen hieruit dat heel Palestina een joodse staat zou worden. 1917 De Pale of Settlement wordt afgeschaft, en de joden krijgen gelijke rechten. De Russische burgeroorlog leidt tot meer dan 2000 pogroms met tienduizenden doden en honderdduizenden daklozen. 1918 (tot 1939) De periode tussen de twee wereldoorlogen wordt vaak de "gouden eeuw van hazzanut" (voorzanger) genoemd. Sommige van de grote Joodse voorzangers van dit tijdperk zijn Abraham Davis, Moshe Koussevitzky, Zavel Kwartin (1874-1953), Jan Peerce, Josef "Yossele" Rosenblatt (1882-1933), Gerson Sirota (1874-1943), en Laibale Waldman. |
[80] Overleden zoon Meijer na 7 jun 1922 | 1920-1926 |
1920 In de San Remo conferentie geeft de Volkenbond Groot-Brittannië het mandaat over Palestina.
1920 (tot 2010) Vele joodse auteurs, onder wie Gertrude Stein, Allen Ginsberg, Saul Bellow, Adrienne Rich en Philip Roth, die soms op basis van de joodse cultuur en geschiedenis schrijven, hebben veel succes en hebben grote invloed op de Engelstalige literaire scène. 1921 Het Britse militaire bestuur van het mandaat wordt vervangen door een burgerregering. 1921 Brittannië verkondigt dat het gebied van Palestina ten oosten van de Jordaan rivier voorgoed gesloten is voor Joodse nederzetting, maar niet voor Arabische nederzetting. 1921 Pools-Russische vredesverdrag in Riga. Burgers van beide zijden worden het recht gegeven om het land te kiezen waar ze willen wonen. Honderdduizenden joden, vooral kleine bedrijven die verboden zijn in de Sovjet-Unie, verhuizen naar Polen. 1922 Reform Rabbi Stephen S. Wise vestigt het Joodse Instituut voor Religie in New York. (Het fuseerde in 1950 met het Hebrew Union College) 1923 Groot-Brittannië geeft de Golan-hoogvlakte over aan het Franse mandaat van Syrië. Arabische immigratie is toegestaan; Joodse immigratie niet. 1924 Volgens de godsdienst poll wonen in Polen 2.989.000 Joden (10,5% van de totale bevolking). 23% van de studenten van middelbare scholen en 26% van de studenten van de universiteiten waren joodse jongeren. |