|
|||
Zoetje Mozes [I14139]
Geboren 12 aug 1788 (9 Av 5548) Den Haag, Zuid-Holland, Nederland, bronnen: De Joodse Inwoners van de stad Groningen en omstreken 1549 - 1945 Deel 1 (pag. 278), Bevolkingsregister Groningen (Abraham Marcus 1860 - 1870 blad 80) Overleden 2 apr 1860 (10 Nisan 5620) Groningen, prov. Groningen, Nederland, leeftijd 71 jaar, bronnen: Huwelijksakte (Abraham Marcus en Hanna van Dam), De Joodse Inwoners van de stad Groningen en omstreken 1549 - 1945 en hun begraafplaatsen aldaar DELEN IIb en IIc (pag 539)
Huwelijk/relatie met:
Abraham Marcus [I12524]
Zoon van Marcus Marcus en Goldje Manuel. Geboren 10 mrt 1788 (1 Adar 5548) Amsterdam, Noord-Holland, Nederland, bronnen: Huwelijksakte (Abraham Marcus en Hanna van Dam), Bevolkingsregister Groningen (Hanna van Dam 1860 - 1870 blad 194), Bevolkingsregister Groningen (Abraham Marcus 1860 - 1870 blad 80) Overleden 8 mrt 1867 (1 Adar II 5627) Groningen, prov. Groningen, Nederland, leeftijd 78 jaar, bron: De Joodse Inwoners van de stad Groningen en omstreken 1549 - 1945 en hun begraafplaatsen aldaar DELEN IIb en IIc (pag 539) Beroep: koopman/merchant, bron: Huwelijksakte (Abraham Marcus en Hanna van Dam), 1e gehuwd/ relatie met: Zoetje Mozes, 2e huwelijk met: Hanna van Dam In het Boek: de Joodse inwoners van de Stad Groningen deel I staat op pag. 278 vermeld dat Abraham Marcus met zijn als winkel van potten en pannen ingericht schip de Noord-Nederlandse wateren bevaarde met als thuishaven Warfum sinds 1830. Hij was eerder met Zoetje Mozes getrouwd. Van de site van het Openlucht Museum 'Het Hoogeland' gevestigd in Schoolstraat 4 in Warffum werd onderstaande tekst ontleend: Tot in de twintigste eeuw werden de Groninger Maren, de waterwegen op het platteland, druk bevaren door beurtschippers en kooplieden. Ook in Warffum werden turfschepen gelost en schepen met graan geladen. Daarnaast waren er losse kooplui die vanuit hun scheepjes uiteenlopende goederen uitventten. Abraham Markus was zo'n losse koopman. Naar alle waarschijnlijkheid handelde hij in tweedehands kleding of huisraad, lompen en metalen. In 1830 koopt Abraham Markus een klein huisje aan de Oosterstraat in Warffum. Op basis van de kadastrale minuutplan rijst het vermoeden dat dit een eenkamerwoninkje was, dat onderdeel vormde van een reeks gelijksoortige huisjes. In 1834 verbouwt Markus zijn pand en breidt het uit tot een tweetal woningen onder een kap. In een van de woningen werd een winkel ingericht. Een gevelsteen met de tekst "Huis A. Markus, 1834" herinnert aan deze verbouwing. Omdat Abraham Markus bij de burgelijke stand geregistreerd stond als "wonende aan boord", is het niet duidelijk of het huis in Warffum als permanent woonhuis of als thuishaven van de koopman werd gebruikt, of dat het pand geheel of gedeeltelijk werd verhuurd. Zeker is wel, dat Markus het pand in 1861 verkoopt, drie jaar nadat hij zich in de stad Groningen als uitdrager had gevestigd. Het huis is nu een onderdeel van het openlucht museum. In de tekst wordt verder inggegaan op diverse verbouwingen na 1861, maar aardig is hetgeen in de laatste regels wordt vermeld: In het noordelijke deel van het huis, dat voor museumbezoekers toegankelijk is, is de slagerij gehandhaafd. Hierbij is gekozen voor een inrichting als joodse slagerij. De reden voor die keuze was dat Warffum rond 1900 over maar liefst 4 joodse slagerijen beschikte. Bovendien schepte dit de mogelijkheid om in de rest van het museale deel aandacht te besteden aan de voormalige joodse gemeenschap op het Groninger platteland. Geschiedenis bewoners van Het Huis Markus in Warffum: Toen de stichting dit huis aankocht, stond er op de gevelsteen "Het Huis Markus 1834". Maar de letters "Markus" bleken van stopverf gemaakt te zijn; eronder stond in schrijfletters "A. Markus". Abraham Markus was in 1789 in Amsterdam geboren als zoon van de koopman Marcus Marcus, overleden te Dordrecht en Goldje Manuel, overleden te Amersfoort. In 1811 trouwde hij met Soedje Mozes, die in 1787 in Den Haag geboren was. Wanneer het echtpaar precies naar het Noorden vertrok weten we niet, maar in 1813 bevinden ze zich in Bedum waar hun zoon Emaneul geboren wordt. In 1819 wordt in Leeuwarden aangifte gedaan van de geboorte van hun zoon Mozes en volgens deze acte is Abraham Markus dan "koopman woonende te Oldenzaal, thans gelogeerd te Leeuwarden met echtgenote Soedje Mozes." In 1823 wordt hun dochter Fogeltje geboren in Warffum en in 1826 wordt weer een zoon geboren te Groningen. In 1830 komt hij het huis in Warffum, dat hij later van een gevelsteen zal laten voorxzien. Of hij er zelf ging wonen of het huis verhuurde, weten we niet. Over een lange periode, 27 jaar, bezitten we geen gegevens over de familie Markus. Maar op 18 februari 1857 moet Abraham Markus verschijnen voor het kantongerecht te Zuidhorn. De rijksveldwachter D. Smit heeft Markus aangetroffen "...den 7e oktober 1856 in des zelfs schip des tijds liggende op de Leek, dienende voor winkel voor handen zijn gevonden een ijzeren en een koperen gewigt, welke met den herijk van het jaar 1856 niet waren voorzien." Van Markus verweer wordt genoteerd: "... dat beklaagde heeft aangemerkt, dat zijn zoon de gewigten had ingekocht." Dat verklaart alle verschillende verblijfplaatsen: Abraham had een schip, mogelijk zijn vader ook al en in ieder geval later twee van zijn zoons ook. Emanuel en Markus worden in het bevolkingsregister van respectievelijk Groningen en Warffum genoemd als schipper, wonende aan boord. Waarschijnlijk handelde Abraham Markus tweedehands kleding of huisraad, want wanneer hij in 1858 naar Groningen verhuist, waar hij een woning en later een "Droog en Werkschuur" koopt, noemt hij zich in de akte uitdrager. De gewichten werden waarschijnlijk gebruikt bij de inkoop van lompen of metalen. Hij woont dan in Groningen op hoek van de Folkingestraat en het Zuiderdiep. De Folkingestraat en omgeving was tot de Tweede Wereldoorlog een overwegend joodse buurt. Hier waren koosjere slagers, bakkers en melkboeren en allerlei andere bedrijfjes gevestigd Brit Mila (17 mrt 1788 (8 Adar 5548) Amsterdam, Noord-Holland, Nederland), bron: Huwelijksakte (Abraham Marcus en Hanna van Dam) Kinderen: 1.
Emanuel Abraham Marcus [I48326]Geboren 14 sep 1816 (21 Ellul 5576) Enschede, Overijssel, Nederland, bron: De Joodse Inwoners van de stad Groningen en omstreken 1549 - 1945 en hun begraafplaatsen aldaar DELEN IIb en IIc (pag. 539) Overleden 21 mei 1901 (3 Sivan 5661) Groningen, prov. Groningen, Nederland, leeftijd 84 jaar, bron: De Joodse Inwoners van de stad Groningen en omstreken 1549 - 1945 en hun begraafplaatsen aldaar DELEN IIb en IIc (pag. 539) 2.
Mozes Marcus [I48328]Geboren 20 sep 1819 (1 Tishrei 5580) Leeuwarden, Friesland, The Netherlands, bron: De Joodse Inwoners van de stad Groningen en omstreken 1549 - 1945 en hun begraafplaatsen aldaar DELEN IIb en IIc (pag. 539) Overleden 4 jun 1822 (15 Sivan 5582) Groningen, prov. Groningen, Nederland, leeftijd 2 jaar, bron: De Joodse Inwoners van de stad Groningen en omstreken 1549 - 1945 en hun begraafplaatsen aldaar DELEN IIb en IIc (pag. 539) 3.
Fokeltje Abraham Markus [I48329]Ook bekend als: Vogeltje Markus, bron: WieWasWie (geboorten), ook bekend als: Fokeltje Abraham Markus, bron: WieWasWie (huwelijken) Geboren 23 okt 1823 (18 Cheshvan 5584) Bedum, prov. Groningen, Nederland, bron: WieWasWie (huwelijken) (Meijer Manuel Goudsmit x Fokeltje Abraham Markus Warffum 1850/22) 4.
Marcus Abraham Marcus [I48331]Geboren 28 mei 1826 (21 Iyar 5586) Groningen, prov. Groningen, Nederland, bron: De Joodse Inwoners van de stad Groningen en omstreken 1549 - 1945 en hun begraafplaatsen aldaar DELEN IIb en IIc (pag. 540) Overleden 8 jun 1896 (27 Sivan 5656) Delfzijl, Groningen, Nederland, leeftijd 70 jaar, bron: De Joodse Inwoners van de stad Groningen en omstreken 1549 - 1945 en hun begraafplaatsen aldaar DELEN IIb en IIc (pag. 540) Beroep: koopman (1860), bron: WieWasWie (huwelijken) (Marcus Abraham Marcus x Gelle Goudsmit Groningen 1860 / 290) |
Gezins gebeurtenissen
Neem contact op.