man‎Samuel Dasberg‏‎ [I60944]‎
Geboren ‎31 mrt 1872 (21 Adar II 5632) Rotterdam, Zuid-Holland, Nederland (geboorte-akte Samuel Dasberg Rotterdam 1872/1444)‎, bronnen: Genlias Huwelijken/Marriages (Samuel Dasberg en Dina de Vries Borculo 1895/35), Rotterdam Stadsarchief (geboorten) (Samuel Dasberg Rotterdam 1872/1444)
Overleden ‎3 apr 1933 (7 Nisan 5693) Amsterdam, Noord-Holland, Nederland (archiefkaart Amsterdam Dina de Vries 04-04-1875)‎, leeftijd 61 jaar, bron: Archiefkaart Amsterdam E (persoonskaart) (Dina de Vries 04-04-1875)
Beroep: rabbijn (1895) (huwelijksakte Samuel Dasberg en Dina de Vries Borculo 1895/35), bron: Genlias Huwelijken/Marriages (Samuel Dasberg en Dina de Vries Borculo 1895/35)

Gehuwd ‎13 aug 1895 (23 Av 5655) Borculo, Gelderland, Nederland, leeftijd 23 jaar (huwelijksakte Samuel Dasberg en Dina de Vries Borculo 1895/35), bron: Genlias Huwelijken/Marriages (Samuel Dasberg en Dina de Vries Borculo 1895/35) (37 jaar gehuwd) met:

womanDina de Vries‏‎ [I60943], leeftijd bij huwelijk 20 jaar
Dochter van Manuel de Vries en Rosette Spier‏.
Geboren ‎4 apr 1875 (28 Adar II 5635) Neede, Berkelland, Achterhoek, Gelderland, Nederland (archiefkaart Amsterdam Dina de Vries 04-04-1875)‎, bronnen: Genlias Huwelijken/Marriages (Samuel Dasberg en Dina de Vries Borculo 1895/35), Archiefkaart Amsterdam E (persoonskaart) (Dina de Vries 04-04-1875)
Overleden ‎4 nov 1956 (30 Cheshvan 5717) Amsterdam, Noord-Holland, Nederland (archiefkaart Amsterdam Dina de Vries 04-04-1875)‎, leeftijd 81 jaar, bron: Archiefkaart Amsterdam E (persoonskaart) (Dina de Vries 04-04-1875)

Kinderen:

1.
woman‎Jette Geertruida Dasberg‏‎ [I71809]‎
Geboren ‎5 jun 1896 (24 Sivan 5656) Dordrecht, Zuid-Holland, Nederland (geboorte-akte Jette Geertruida Dasberg Dordrecht 1896/515)‎, bron: Geboorteakte E (Jette Geertruida Dasberg Dordrecht 1896/515)
Overleden ‎1900 Dordrecht, Zuid-Holland, Nederland (e-mail Shmuel Dasberg dd. 01-12-2010)‎, leeftijd 3 of 4 jaar, bron: Mail diversen (Shmuel Dasberg dd. 01-12-2010)

2.
manEliazar Dasberg‏‎ [I61712]
Geboren ‎6 sep 1904 (26 Ellul 5664) Dordrecht, Zuid-Holland, Nederland (archiefkaart Amsterdam Eliazar Dasberg 1904)‎, bron: Archiefkaart Amsterdam E (persoonskaart) (Eliazar Dasberg 1904)
Overleden ‎30 aug 1989 (29 Av 5749) Herzlia, Israel‎, leeftijd 84 jaar, bron: (via zijn stamboom De Vries)
Begraven Holon, Israel, bron: (via zijn stamboom De Vries)
Beroep: assuradeur (archiefkaart Amsterdam Eliazar Dasberg 1904), bron: Archiefkaart Amsterdam E (persoonskaart) (Eliazar Dasberg 1904)

3.
womanRozette Dasberg‏‎ [I71521]
Geboren ‎11 sep 1897 (14 Ellul 5657) Dordrecht, Zuid-Holland, Nederland (archiefkaart Amsterdam Rozette Dasberg 1897)‎, bron: Archiefkaart Amsterdam E (persoonskaart) (Rozette Dasberg 1897)
Overleden ‎6 dec 1976 (14 Kislev 5737) Amsterdam, Noord-Holland, Nederland (archiefkaart Amsterdam Rozette Dasberg 1897)‎, leeftijd 79 jaar, bron: Archiefkaart Amsterdam E (persoonskaart) (Rozette Dasberg 1897)

4.
manstar Manuel Dasberg‏‎ [I71495]
Geboren ‎22 jun 1899 (14 Tamuz 5659) Dordrecht, Zuid-Holland, Nederland (archiefkaart Amsterdam Manuel Dasberg 1899)‎, bron: Archiefkaart Amsterdam E (persoonskaart) (Manuel Dasberg 1899)
Overleden ‎19 nov 1943 (21 Cheshvan 5704) Auschwitz, Polen (Archiefkaart Amsterdam Sidonia Rieck 1906)‎, leeftijd 44 jaar, doodsoorzaak: vermoord, bron: Archiefkaart Amsterdam E (persoonskaart) (Sidonia Rieck 1906)
Beroep: handelsagent (archiefkaart Amsterdam Manuel Dasberg 1899), bron: Archiefkaart Amsterdam E (persoonskaart) (Manuel Dasberg 1899)

5.
manIsaac Dasberg‏‎ [I71801]
Geboren ‎10 dec 1900 (18 Kislev 5661) Dordrecht, Zuid-Holland, Nederland (geboorte-akte Isaac Dasberg Dordrecht 1900/1143)‎, bron: Geboorteakte E (Isaac Dasberg Dordrecht 1900/1143)
Overleden ‎10 mei 1997 (3 Iyar 5757) Jerusalem, Israel (e-mail Shmuel Dasberg dd. 01-12-2010)‎, leeftijd 96 jaar, bron: Mail diversen (Shmuel Dasberg dd. 01-12-2010)
Beroep: arts (archiefkaart Amsterdam Isaac Dasberg 1900), bron: Archiefkaart Amsterdam E (persoonskaart) (Isaac Dasberg 1900)

6.
manstar Simon Dasberg‏‎ [I71515]
Geboren ‎13 nov 1902 (13 Cheshvan 5663) Dordrecht, Zuid-Holland, Nederland (archiefkaart Amsterdam Simon Dasberg 1902)‎, bron: Archiefkaart Amsterdam E (persoonskaart) (Simon Dasberg 1902)
Overleden ‎24 feb 1945 (11 Adar 5705) Bergen-Belsen, Duitsland‎, leeftijd 42 jaar, doodsoorzaak: vermoord, bron: Joods Monument Joodse Gemeenschap in Nederland
Beroep: opperrabbijn (archiefkaart Amsterdam Simon Dasberg 1902), bron: Archiefkaart Amsterdam E (persoonskaart) (Simon Dasberg 1902)
Ontleend aan Biografisch Woordenboek Nederland 1880-2000 van Instituut voor Nederlandse geschiedenis.

Dasberg, Simon, opperrabbijn (Dordrecht 13-11-1902 - Bergen-Belsen (thans BRD) 24-2-1945). Zoon van Samuel Dasberg, rabbijn, en Dina de Vries. Gehuwd op 27-12-1928 met Isabella Franck. Uit dit huwelijk werden 2 zoons en 2 dochters geboren.

Dasberg werd geboren in een orthodox-joods rabbijnengezin. Door zijn aanleg en karakter was hij voorbestemd om in de voetsporen van zijn vader te treden. Na de openbare lagere school in Dordrecht zou hij dan ook naar het Nederlandsch-Isra?lietisch Seminarium, het opleidingsinstituut voor joodse geestelijken, in Amsterdam zijn gegaan. Het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog verhinderde dit echter. Hij bezocht daarom het Dordtse gymnasium en werd door zijn vader in de Hebreeuwse en rabbijnse wetenschap opgeleid. Hoewel het gezin Dasberg vasthield aan de orthodox-joodse traditie, stond het niet afwijzend tegenover het zionisme. Simon Dasberg had een leidinggevende rol in de plaatselijke zionistische jeugdorganisatie en bleef de Mizrachie, de organisatie die de zionistische idealen wilde verwezenlijken met inachtneming van de joodse religieuze traditie, zijn leven lang trouw. De waarborg voor het geluk van het joodse volk lag in het nationaal herstel en de omvang van de joodse vestiging in Palestina, zo schreef hij later.

Dasberg werd in 1920, dank zij zijn studie onder leiding van zijn vader en eigen begaafdheid, direct toegelaten tot de hogere afdeling van het Nederlandsch-Isra?lietisch Seminarium te Amsterdam. Hij kreeg er les van een van de meest vooraanstaande leerlingen en opvolgers van de legendarische rector J.H. D?nner: L. Wagenaar. Als bij deze opleiding verplicht universitair studievak aan de Universiteit van Amsterdam koos Dasberg, in plaats van de voor joodse prominenten gebruikelijke klassieke letteren, semitische talen. Hoewel de kerkorde dit toestond, stuitte deze keuze op verzet, omdat de hoogleraar H.J. Elhorst een bijbelkritisch standpunt innam. Dasberg legde het kandidaatsexamen semitische talen aan de Universiteit van Amsterdam af op 5 juni 1924. Tijdens zijn studie gaf Dasberg al les aan een school voor godsdienstonderwijs in Amsterdam-zuid. Hij bleef dit doen nadat hij in december 1927 zijn studie afgesloten had met het behalen van de mor?titel. Een legaat maakte het hem in 1928 mogelijk een studiereis door Duitsland te maken. Hij hospiteerde aan de universiteiten van Bonn en W?rzburg en bezocht Berlijn, Frankfort en Hamburg. Deze reis verbreedde zijn visie, ook die op het jodendom.

Op 26 september 1928 werd Dasberg benoemd tot opperrabbijn van het kleine ressort Friesland. De hem eveneens aangeboden functie van rabbijn van Amsterdam nam hij uit drang naar zelfstandigheid en liefde voor het provinciale jodendom niet aan. In zijn op 6 januari 1929 te Leeuwarden uitgesproken installatierede Mozes en Aron bij den Choreb (Amsterdam, 5689 [=1929]) zette hij zijn idee?n uiteen. Hij nam zich voor een voorman in zijn ressort te zijn en wilde het godsdienstig bewustzijn wekken. Handhaving van de joodse wet en traditie waren hierbij onmisbaar. Inziend dat de omstandigheden en ontwikkelingen in zijn tijd velen deden vervreemden van het traditionele jodendom, wilde hij deze afgedwaalden met liefde en begrip benaderen en terugvoeren naar de geestelijke bron. Ook vroeg hij om invloed op de opvoeding van de joodse jeugd. Ten slotte riep hij op de beweging voor volksherstel in Palestina te steunen.

Drie jaar later verruilde Dasberg Friesland voor het grotere ressort Groningen. Op 20 maart 1932 werd hij te Groningen ge?nstalleerd. In de hierbij uitgesproken rede De eenheidsgedachte. De centrale gedachte van het jodendom (Groningen, [1932]) herhaalde hij zijn eerder genoemde idee?n, die hij zowel in Friesland als in Groningen poogde te realiseren. Zo gaf hij les aan de hoogste klassen van de joodse scholen, organiseerde cursussen over het jodendom en stichtte in Groningen een jeugdsynagoge. Geloofsgenoten die problemen hadden met de handhaving van de joodse traditie in de moderne tijd konden rekenen op zijn steun en hij onderwees aanstaande echtparen in de joodse huwelijkswetten. Ook de kleinste gemeenten in zijn ressort hadden zijn aandacht. In dit geestelijk leiderschap ligt zijn voornaamste betekenis. Daarnaast poogde Dasberg kennis over het jodendom in niet-joodse kring te verspreiden. Ten slotte had de Mizrachie zijn aandacht en medewerking: hij leidde jeugdkampen en sprak op propagandabijeenkomsten. In 1938/1939 maakte hij een studiereis door Palestina, en in de bezettingsjaren gaf Dasberg meermaals te kennen zich na de oorlog daar te willen vestigen.

Spoedig na de Duitse inval in mei 1940 zag hij, juist voor het traditionele jodendom, een ernstige bedreiging in het groeiend aantal anti-joodse maatregelen. Religieuze plichtsvervulling was daarom in zijn overtuiging een zo mogelijk dwingender noodzaak dan vroeger, als een garantie voor het voortbestaan van het joodse volk. Zolang hij nog als joods leider kon functioneren was zijn toekomstvisie optimistisch. Het joodse volk zou, zoals in het verleden, ook deze donkere tijden te boven komen en het zou dan een toekomst vinden in het oude stamland. Dasberg onderhandelde met de bezetters, was lid van de Joodsche Raad, organiseerde cursussen voor ontslagen joodse werknemers en bemoedigde de inwoners van zijn ressort. Op 6 december 1942 werd hij, na de deportatie van L.H. Sarlouis, tot plaatsvervangend opperrabbijn van Amsterdam benoemd. Na een verblijf van drie dagen in Westerbork vestigde hij zich op 29 mei 1943 in Amsterdam, waar hij zich nauwelijks meer heeft kunnen ontplooien. Op 29 september 1943 werd het gezin Dasberg naar Westerbork gedeporteerd. Het kwam, door het bezit van buitenlandse paspoorten, in aanmerking voor de Palestina-Austausch. Daartoe werden Dasberg en zijn gezin op 11 januari 1944 naar Bergen-Belsen gedeporteerd, waar bleek dat rabbijnen niet werden uitgewisseld. Dasberg kon in het kamp geen leidersrol meer vervullen en verloor zijn hoop en optimisme. Hij overleed er, twee dagen na zijn vrouw, aan uitputting en een hartaanval.

P: Behalve in de tekst genoemde publikaties: Zek?t nasim. De voorschriften van het Joodsche huwelijksleven (Rotterdam, 1939); 'Kiddoesj Hasjeem', in Menorah 5701 (Amsterdam, 1940) 12-21; 'Een levensschets', in Rabbijn De Vries. Dienaar des Jodendoms (Amsterdam, 1940) 5 -11 ; En de grond zal Zijn volk tot verzoening zijn (S.l., S.a.); bijdragen aan Hespeidiem, gehouden ter nagedachtenis van den Weleerw. Zeergel. Heer Samuel Juda Hirsch, Opperrabbijn van Overijsel, overleden te Zwolle 18 Menachem 5701-11 Augustus 1941 [S.L, 1941] 1-4; 'Tisjrie 5702', in Tisjrie5702 [Amsterdam, 1941] 5 - 9. Aanwezig in Bibliotheca Rosenthaliana. Verder artikelen in Mizrachie [uitg. Mizrachie, afd. Ned. Zionisten-bond]. De Vrijdagavond en Het Joodsche Weekblad.

L: Artikel over benoeming in Nieuw Isra?lietisch Weekblad 64 (1928) 20 (28 september) 5; Je moet het je kinderen vertellen [vehigadeta livinka]. Verhalen uit de geschiedenis van de familie Dasberg [Verz. en naverteld door Eliazer Dasberg] (Tel Aviv, 1966). Aanwezig in Bibliotheca Rosenthaliana; I.L.S[eeligmann], 'Simon Dasberg', in Bijdragen en mededelingen van het genootschap voor Joodsche wetenschap in Nederland 1 (1956) 12- 16; Henri?tte Boas, 'Erew Rosj Hasjanah in 1943/5704. In memoriam Simon Dasberg z.l., de laatste Opperrabbijn van Amsterdam v??r 1945', in Hakehilla 29 (1983) 1 (september) 5-8.

J. Hagedoorn


Oorspronkelijke versie opgenomen in: Biografisch Woordenboek van Nederland 3 (Den Haag 1989)
Laatst gewijzigd op 13-03-2008
, bron: Biografisch Woordenboek Nederland 1880 -2000 (Inzake Simon Dasberg)

7.
manNathan Dasberg‏‎ [I71509]
Geboren ‎14 okt 1907 (6 Cheshvan 5668) Dordrecht, Zuid-Holland, Nederland (Choepa Nathan Dasberg en Elisabeth Prins Amsterdam Nieuwe Snoge 20-02-1935)‎, bron: Ashkenazi Marriages Amsterdam 1834 - 1937 (Nathan Dasberg en Elisabeth Prins Amsterdam Nieuwe Snoge 20-02-1935)
Overleden ‎5 dec 1992 (10 Kislev 5753) Beerot Yitschak, Israel (e-mail Shmuel Dasberg dd. 01-12-2010)‎, leeftijd 85 jaar, bron: Mail diversen (Shmuel Dasberg dd. 01-12-2010)
Beroep: godsdiensleraar (gezinskaart Amsterdam Samuel Dasberg 31-03-1872), bron: Gezinskaart Amsterdam E (Samuel Dasberg 31-03-1872)
Het gehele gezin van Nathan Dasberg - Elisabeth Prins heeft WO II overleefd. In de oorlogsjaren heeft het gezin in Amsterdam gewoond, maar na de oorlog keerde het gezin weer terug naar Hilversum waar het ook voor de oorlog had gewoond.


Gezins gebeurtenissen
Neem contact op.